Aranđelovac

Arheolozi u neolitskom naselju Dizaljka u Lipovcu

 

U Srbiji ima oko pet stotina nalazišta iz perioda vinčanske kulture. Na jednom od njih, naselju Dizaljka u Lipovcu, koje se prostiralo na 35 hektara i izgorelo u požaru pre više hiljada godina, počela su prva obimna istraživanja.

Istraživanja u naselju Dizaljka u Lipovcu obavljaju stručnjaci Narodnog muzeja u Aranđelovcu i beogradskog Arheološkog instituta.

Na tridesetak centimetara ispod zemlje,tragovi života od pre 6.500 godina.

Ostaci neolitskog naselja iz faze vinčanske kulture ukazuju na intenzivno življenje na tom prostoru, a iskopani materijal svedoči o snažnom ekonomskom razvoju stanovnika.

Milimetar po milimetar, arheolozi otkrivaju kulturni sloj davne civilizacije.

„Imamo ostatke zidova stambenih objekata i delove enterijera koji su sastavni deo svih neolitskih kuća, pre svega, fragmenti keramike, kameno oruđje, žrnjevi, pršljenci, tegovi za tkalački stan i sve ostalo što ide, okresano kameno oruđje, nabraja profesor dr Slaviša Perić, arheolog.

Lokalitet Dizaljka u Lipovcu, evidentiran je 1911. godine.

Dvadesetak godina kasnije, probna iskopavanja obavila je ekipa beogradskog Narodnog muzeja i Univerziteta iz Harvarda.

Istraživanja, na osnovu geofizioloških snimanja,ukazuju na to da se naselje nalazi na dubini do 1,80 ,metara, a sav pronađen materijal biće detaljno analiziran i obrađen.“Na taj način se sačuva, dokumentuje i nakon toga i publikuje, da bude dostupno javnosti,“ kaže Ružica Arsenijević, doktorand arheologije.

Život u neoplitu na teritoriji Aranđelovca i Topole, počinje još u sedmom milenijumu pre nove ere.

Pored lokaliteta Dizaljka u Lipovcu, istražuju se još tri nalazišta u okolini.

„Ovaj lokalitet, pored lokaliteta Dvorine, koji će će raditi Narodni muzej ove godine, predstavlja jednu zaista interesantnu možda i turističku atrakciju, koja će doprineti jednoj našoj turističkoj ponudi,“ kaže Darko Pavlović, direktor Narodnog muzeja u Aranđelovcu.

Naselje se nalazi u sred njive, tako da je dosta materijala stalnim oranjem,uništeno.

Zato je neophodno intenzivno arheloško istraživanje lokaliteta, kao doprinos nauci i dragocen kamenčić u sklapanju mozaika o neolitizaciji Balkana.

Izvor: RTS